Voor mijn eindexamen Technicus Hout en Restauratie aan het Talland College heb ik een poort uit 1900 gerestaureerd en weer teruggeplaatst tussen twee scheefgezakte panden. Vorige week was de presentatie daarvan op school voor de examencommissie. En afgelopen weekend heb ik de poort samen met een leraar pas gemaakt op locatie.

Opbouw op school

Omdat ‘mijn’ poort tussen twee scheefgezakte panden komt te staan, moest ik die situatie ook op school namaken. Dat heb ik gedaan met twee lange balken, schuin bevestigd aan de dakconstructie. Met een totale hoogte van 3,40 meter paste het allemaal maar net in het lokaal.

Op de foto kun je zien dat er van alles nog niet klopt: boven de poort zit een flinke kier en het deurkalf sluit aan de zijkanten niet goed aan. Dat had echter een doel, alles is bewust overmaats gemaakt. Pas op locatie wordt alles op maat gemaakt, zodat het mooi aansluit op de scheve (en rommelige) situatie daar.

Hulp bij zware klus

Na het examen mocht (en moest) het werkstuk opgehaald worden van school zodat het geplaatst kon worden. Gelukkig wilde een van mijn leraren (Richard Kistemaker) mij daarbij helpen. En zijn hulp was zeer welkom. Sowieso omdat het werk met z’n tweeën veel leuker, makkelijker en sneller gaat en hij een bus vol gereedschap meebrengt. Maar ook omdat hij de nodige spierkracht en lengte met zich meebrengt. De poort is namelijk loodzwaar. Die krijg je in je eentje niet in over de duimen geschoven. En het op zijn plek tillen van het deurkalf en het bord was mij (door gewicht en hoogte) absoluut niet zelf gelukt. In ieder geval niet zonder mijzelf, of het werkstuk te beschadigen. Het lukte Richard wel, hoewel ook niet zonder moeite.

Past het?

Na zo lang aan een project te hebben gewerkt is het plaatsen een spannend moment. Past het? Gelukkig bleek alles perfect te passen! Beide panden staan 1 graad schuin. Daarom heb ik ‘opzetkozijnen’ gemaakt van lange wiggen van 1 graad, zodat deze die schuinte opvangen. Onderaan was bijna geen ruimte, dus daar is de wig waar de poort aan hangt 0 cm dik.

Op één van die wiggen heb ik een metalen hoekprofiel met duimen bevestigd, hieraan hangt de poort, opgehangen met gehengen. Een spannend moment, maar het paste precies. En ondanks dat de schuinte van de panden en dat de poort zelf ook niet helemaal rechthoekig is (boven is hij 15 mm breder dan onder), hangt hij mooi horizontaal.

Daarna hebben we de wiggen ingekort zodat het deurkalf erop kon rusten. Die bleek links nog iets te breed, omdat het daar strak langs de gemetselde muur moet. Dus hebben we daar nog een klein stukje afgehaald.

Bord en kroonlijst

De volgende stap was het pas maken van het bord. De muur links is behoorlijk slordig gemetseld en loopt, hoe kan het ook anders, weer breed uit naar boven. We hebben eerst een houten frame op maat gemaakt en dat als mal gebruikt om het bord op maat te maken. Als laatste hebben we de kroonlijst met het schuine dakje op maat gemaakt. En toen stond alles!

Eindresultaat

Het eindresultaat zie je op de foto’s en ik ben er erg blij mee. Zo ongeverfd zie je de houtstructuur goed en dat vind ik eigenlijk wel erg mooi. Het is haast jammer dat het nog geschilderd gaat worden. Maar de poort is altijd geschilderd geweest dus dat gaan we nu ook doen. Bovendien moet het hout beschermd worden. En om eerlijk te zijn: van dichtbij is het hout van de poort niet meer zo fraai. Grote stukken zijn gerestaureerd met bijpassend hout, maar er zijn behoorlijk wat kleine beschadigingen opgevuld met vulmiddel, en dat ziet er gewoon niet mooi genoeg uit.

Op dit moment liggen het deurkalf en het bord bij de schilder. De stijlen en de poort zelf worden ter plekke geschilderd. Die heb ik zelf al in de grondverf gezet. Zodra alles droog is, zowel de verf als qua regen, ga ik alles definitief monteren. Nog even… en dan is het echt helemaal af!